اختلالات تولید صداهای گفتاری چیست؟؟
زمانی که فردی صداها ،هجاها یا کلمات را به گونه‌ای نادرست تولید کند ،طوری که شنونده ها آنچه را که او می‌گوید به سختی درک کنند، فرد اختلال تولید گفتاری دارد . صدا های گفتاری ممکن است به طور نادرستی تولید شوند که می تواند به علت حرکت نامناسب یا جایگاه نامناسب اندام های گفتاری باشد. این اختلال هم در کودکی و هم در سنین بزرگسالی شایع است و با گفتار درمانی بهبود می یابد.
علل اختلالات تولیدی صداهای گفتاری:
۱. اشکالات عضوی: مانند شکاف کام، نظم دندانی غیر طبیعی، فلج مغزی، کم توانی ذهنی و کم شنوایی.
۲. آپراکسی گفتار: عموما همراه آسیب مغزی است که علائمی از جمله کندی و تقلا در تلفظ کلمات دارند.
۳. اختلالات عملکردی مانند داشتن دو یا چند زبان در خانه و یا تقلید کردن اشتباهات گفتاری کودک توسط والدین که سبب تثبیت آن می شود.
۴. تاخیر رشدی: بیشترین علت اختلال تلفظی است که ممکن است مستقیماً به علت کم شنوایی باشد.
۵.بدون علت شناخته شده: در برخی از کودکان بدون هیچ مشکل پزشکی یا غیر پزشکی دیگر ویا اختلالات گفتار و زبان و با هوش نرمال ، وضوح گفتار پایین است و کودک دارای اختلال صدای گفتار است.
اختلال صدای گفتار یکی از شایعترین اختلالات گفتاری کودکان می باشد و در یک پژوهش تعداد کودکان ایرانی مبتلا به اختلالات صدای گفتار ( اختلال تولید) ۵/۷ درصد گزارش شده است .گفتار درمانی بیش از هر درمان دیگری در حل این مشکل موثر است.
انواع اختلال تولید گفتاری:
⭐۱. اختلال آوایی:
کودک خطاهای باثبات و یا خراب گویی را در تعداد محدودی از واژه‌ها نشان می دهد. این خطا های تولیدی هنگام تقلید یا در گفتار روزمره کودک تغییری نمی کند و بهتر نمی شود.
⭐۲. تاخیر واجی: خطاهای کودک شامل خطاهایی است که در دوران رشد به طور طبیعی دیده می شود اما در کودکان سنین پایین تر دیده می شود نه در گروه سنی که کودک در آن قرار دارد. مانند حذف همخوان پایانی که در آن کودک همخوان پایانی اکثر کلمه ها را حذف می کند. مثلاً:( واژه توپ را—–> تو می گوید).
⭐۳. اختلال واجی: که به دو دسته باثبات و بی ثبات تقسیم می شود. در این نوع از اختلال کودک در غیاب مشکلات حرکتی دهانی و یا نقص اندام های گفتاری، یک یا چند صدا را به جای یکدیگر استفاده می کند. در این اختلال کودک توانایی تقلید آن واج را دارد و یا واج مورد نظر را در برخی از کلمات یا جملات به درستی تلفظ می کند اما در گفتار محاوره آن را به درستی تلفظ نمی کند.
⭐۴. اختلال مخلوط: برخی از کودکان در بعضی از صداهای گفتاری اختلال آوایی و در برخی از صداهای دیگر اختلال واجی را نشان می‌دهند
گرد آوری و تالیف :هانیه گلمحمدی کارشناس ارشد گفتاردرمانی