حس عمقى (properioception), حسي است كه باعث مي شود متوجه شويم در هر لحظه اندام ها ى وعضلات در چه وضعيتى هستند.
براى فهميدن كاركرد اين حس كافيست چشم ها رو ببنديد ، متوجه هستيد كه مفصل دست خم است يا راست و يا در حالت نشسته هستيد يا ايستاده و به طور كل اطلاعاتى از سرتاسر بدن به مغز ارسال ميكند و مغز با توجه به اين اطلاعات وضعيت بدن را گزارش دهد
حس عمقى دو نوع است :
١. حس عمقى عضلات
٢. حس عمقى مفاصل
حس عمقی نقش كليدى در بحث تعادل دارد!
يعنى اگر بخواهيم تعادل خوبى داشته باشيم بايد پردازش حس عمقى ما هم خوب باشد.
كاركرد ديگر حس عمقي برنامه ريزى حركتى است در كنار حس لامسه و تعادل.
حس عمقى در كنار اين دو حس جزو حس هاى پروگزيمال يا نزديك دسته بندى ميشوند.
اگر كودكى در حس عمقي دچار مشكل باشد در تعادل و لامسه نيز دچار مشكل ميشود.
چنين كودكاني معمولا بى قرار هستند و تن عضلات مناسبى ندارند در اصطلاح عام شل و ول هستند و حركات بى هدف دارند و يا حالت هاى عجيب غريب به خود ميگيرند.
حتى ممكن است از نظر لامسع داراى تدافع باشند.يعنى از لمس شدن اجتناب ميكنند.
تمرینات جهت تقویت حس عمقی عبارتست از:
۱-انواع پریدن
۲-لی لی کردن
كودك بايد بتواند با استفاده از محرك هايى كه از محيط ميگيرد عملكردهاى متناسب نشان دهد.
بخش کاردرمانی ذهنی کلینیک تریتا ،با تلفیق بازیهای رایانه ای و تمرینات کاردرمانی ،فضایی متفاوت و مفرح برای کودکان فراهم آورده است.
شاید قابل باور نباشد که شناخت و تقویت حس عمقی در بسیاری از افراد بزرگسال ،میتواند مشکلات عمده ای را در جامعه تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهد.
از جمله مشکلاتی که در زندگی روزمره با آن مواجه هستیم میتوان به :رانندگی وحشتناک بعضی افراد،عدم تعادل ایستایی و داینامیک بعضی از کودکان و بزرگسالان و مشکلات حسی بسیاری از افراد جامعه اشاره کرد.
نویسنده : سارا گلزاده کارشناس کاردرمانی