بسمه تعالی
اضطراب جدایی چیست :
یکی از شایع ترین اختلالات اضطرابی در کودکان اضطراب جدایی است.
اضطراب جدایی به معنای حس ترس شدید هنگام جدایی از پدر و مادراست.
میزان شیوع آن در کودکان ۲ تا ۴ ساله بیشتر است. این کودکان معمولا وابستگی زیادی به پدر و مادر خود نشان میدهند
(به معنای یک ارتباط منفی و چسبندگی بیش از اندازه به مادر یا پدر)
مادر حکم اکسیژن محیط را برای فرزند دارد گویی بدون او نمیتواند نفس بکشد.
علائم اضطراب جدایی :
وجود ۳ نشانه از ناراحتی های مفرط جدایی مانند:
1- نگرانی های شدید و مداوم نسبت به محروم شدن از وجود پدر و مادر.
2- ترس و درماندگی از جدایی _کابوس های مکر.
3- ترس از مدرسه و مشکلات مربوط به خواب
که اگر این علائم حداقل ۴ هفته وجود داشته باشد میتوان وجود اضطراب جدایی را محتمل دانست.
تذکر مهم:
در صورت عدم اقدام به موقع برای درمان این اختلال ،ممکن است کودک دچار اضطراب مفرط شده و اختلال هایی چون
فوبی اجتماعی و یا ترس از مکان باز و شلوغ نشان دهند.
درمان اضطراب جدایی :
درمان های متفاوتی مانند :
درمان شناختی ، رفتاردرمانی ، خانواده درمانی ، بازی درمانی و کتاب درمانی وجود دارد .
یکی از موثرترین درمانها در کودکان، درمان در قالب بازی (بازی درمانی) میباشد
از اثرات بازی درمانی در کودکان میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
درهم شکستن مقاومت در کودک
ایجاد توانایی تفکر خلاق
تخلیه هیجانی
ایفای نقش خیال پردازی
ایجاد و ارتقای رابطه و دلبستگی
هیجان مثبت و غلبه بر ترس های مربوط به دوران رشد
نکته مهم این است که این وابستگی یک امر ژنتیکی نیست. نمیتوان گفت این کودک از بدو تولد همین طور بوده.
منشا ودلیل اصلی وابستگی ، اضطراب شدید محیط و اضطراب مادر در دوران بارداری و بعد از تولد است.
نقش پدر و مادر در وابسته شدن کودک و ایجاد اضطراب جدایی:
به این نکته توجه کنید که چه میزان جمله های وابسته ساز به کار می برید؟
مثلاٌ : مامان تو دست نزن من خودم برمیدارم
تو نرو می افتی من خودم میبرمت
تو انجام نده خرابش میکنی من خودم درست میکنم
به اصطلاح شما دست و چشم بچه و گاهی حتی ذهنش میشوید.
کودک توانایی انتخاب بازی ندارد (مامان تو بگو چی بازی کنیم )
و متاسفانه نادانسته باعث ایجاد وابستگی در فرزند خود میشوید.
به فرزند خود اجازه دهید استقلال خود را حفظ کند
یکی از دلایل دیگری که ممکن است بچه ها با همسالان خود بازی نکنند این است که کودکتان ناکامی در بازی را تجربه نکرده باشد
بعنوان مثال همیشه با بزرگسال (پدر و مادر و پدر بزرگ و مادربزرگ )بازی کرده است وهمیشه برنده بازی بوده است.
دلیل دیگر این که در محیط هایی که بتواند با همسال خود بازی کند قرار نگرفته است.
قرار گرفتن در این محیط ها مثل مهد کودک و خانه های بازی و تشویق کردن به بازی با هسالان خود میتواند به کاهش این اضطراب کمک کند.
چگونه کودک وابسته نداشته باشیم؟
1- مهم ترین کار این است که بچه در محیط زندگی به خصوص دوسال اول زندگی احساس امنیت کند مثلا اگر پدر و مادر حساسی هستید و یا از چیزی میترسید بچه نباید شاهد این موارد باشد.
۲- کودک احساس اعتماد هم به مادر و هم به پدر داشته باشد.به نیاز عاطفی کودک باید رسیدگی شود و به نیاز هاش پاسخ دهید.
۳- بیش از حد نگران نباشیم ( وای بچه افتاد ، وای مریض شد ، وای …. )
تا جایی که میتوانیم استرس مان را کم و به کودک خود نشان ندهیم و به طور معمول هفته ای دو بار کودک در جایی باشد که پدرو مادر نباشند مثل خانه پدر بزرگ و مادر بزرگ و ….
نویسنده : هانیه ابراهیمی ، کارشناس ارشد روانشناسی
با ما در شبکه های اجتماعی همراه باشید : http://T.me/tryta_rehab