بسمه تعالی

آفازی (زبان پریشی) چیست؟

آفازی یک اختلال ارتباطی است که به دلیل آسیب مغزی در یک یا چند منطقه که کنترل زبان را انجام می دهند اتفاق می افتد.

این مشکل می تواند در ارتباط کلامی ، ارتباط نوشتاری یا هر دو اختلال ایجاد کند.

همچنین می تواند در توانایی های زیر مشکلاتی ایجاد کند:

خواندن
نوشتن
صحبت کردن
فهم گفتار

تقسیم بندی :

براساس علایم و جایگاه آسیب مغزی، آفازی به انواع مختلفی تقسیم بندی می شود .

زبان پریشی بروکا :

نیمه فلجی سمت راست: به این صورت که بیمار ابتدا روی ویلچر می نشیند.

سپس از واکر استفاده می کند و درگیری دست بیشتر از پا است، و معمولا بیماران راه رفتن خوبی پیدا می کنند ولی دست آنها همچنان اسپاستیک باقی میماند.

به لحاظ عاطفی اغلب افسرده هستند چون آگاهی این افراد بالاست.

مشخصات زبانی در آفازی بروکا :

گفتار ناروان توأم با تقلا و تلاش
مکث های فراوان
کند بودن سرعت گفتار
برونداد کلامی محدود
کاهش طول گفته
تولید ناشیانه صداها
وجود دیس آرتری یا آپراکسی
بی دستوری به درجات مختلف :

به این صورت که کلمات دستوری حذف می شوند و گفتار تلگرافی دیده میشود که اغلب شامل کلمات محتوایی است، یعنی اسامی و افعال زیادند و عناصر دستوری کم هستند.

گفتار این بیماران دارای اطلاعات مناسب می باشد:

تکرار کلمات و جملات از متوسط تا شدید آسیب می بیند.
نامیدن در مواجهه از متوسط تا شدید آسیب می بیند.
درک شنیداری بهتر از بیان است در حدی که برای مکالمات روزمره کارآمد است.
درک خواندن بسته به درجه درک شنیداری آسیب می بیند.
خواندن شفاهی ضعیف است.
مشکلات نوشتاری وجود دارد، به خصوص استفاده از دست غیر غالب به علت فلجی دست برتر دشوار است.
اختلال در نواخت گفتار دارند.

آفازی ورنیکه :

نقایص نوشتاری در آفازی ورنیکه دیده می شود. بیمار ورنیکه به راحتی و با سهولت و انبوه می نویسد.

گاهی اوقات شکل حروف مناسب هستند و به طور تصادفی منجر به تولید برخی از کلمات می شوند اما کل پیام فرد خالی از معنا است.

در اینجا نیز فرد آفازی هیچگونه نگرانی یا آگاهی در رابطه با کلمات بی معنی که روی صفحه آورده است ندارد.

بیمار ورنیکه به طور انقطاع ناپذیری حرف میزند و تک گویی می کند و فقط به زور و با علایم خاصی میتوان او را دعوت به سکوت کرد.

رفتارهای فرعی نیز وجود دارند که ناشی از خود ضایعه نیستند بلکه ناشی از نیمرخ رفتاری ایجاد شده هستند.

در واقع آفازی ورنیکه به صورت فرد پارانوئید ظاهر میشود که به دلیل ناتوانی در تشخیص خطاهای خود در برقراری ارتباط با دیگران است.

مشکل اصلی زمانی ظاهر میشود که دیگران به دلیل عدم توانایی در فهم منظور بیمار صحبت های وی را نادیده میگیرند.

البته شدت ضایعه از بیماری به بیمار دیگر فرق می کند و برخی از بیماران مقداری توانایی در تشخیص خطا دارند.

مجموعاً علایم آفازی ورنیکه را به شرح زیر خلاصه می کنند :

گفتار روان و پارافازیک
نقص در درک شنیداری
نقص در تکرار کلمه ها و جمله ها
آسیب خواندن و نوشتن
عدم شیوع نیمه فلجی

آفازی انتقالی

هرگاه رابطه ی بین بروکا و ورنیکه صدمه ببیند آفازی انتقالی ایجاد می شود.

مشخصه ی اصلی آفازی انتقالی، وجود آسیب عمده و مشخص در توانایی تکرار کلامی است.

گفتار روان است. درک شنیداری نسبتاً خوب است.

آفازی گلوبال

تخریب گسترده منطقه ی پیشانی- گیجگاهی- آهیانه ای چپ که زبان را تحت کنترل خود دارند باعث آفازی گلوبال نامیده میشود.

هر دو منطقه ورنیکه و بروکا در این آفازی صدمه می بیند.

مشخصات عمومی در آفازی گلوبال :

به دلیل این که در آفازی گلوبال ضایعه وسیع و بزرگ است علایم نورولوژیک شدیدی نیز دیده می شود.

این علایم عبارتند از:

نیمه فلجی سمت راست
بی حسی سمت راست
انواع آپراکسی شامل کلامی و غیر کلامی

مشخصات زبانی در آفازی گلوبال :

تمام مهارت های زبانی آسیب می بیند و هیچگونه نیمرخ افتراقی از مهارت های زبانی وجود ندارد.
گفتار به شدت ناروان است و شامل تعداد کمی کلمه و گفته های سریالی است.
تکرار و نامیدن به شدت آسیب می بیند.
آسیب شدید درک شنیداری وجود دارد، به حدی که درک صرفاً به تعدادی کلمه تنتها محدود می شود.
تکرار جملات و گفته های کوتاه ممکن است باقی مانده باشد.
خواندن و نوشتن آسیب می بیند

درمان:

گفتاردرمانی به عنوان موثرترین راهکار درمان اختلال آفازی یا همان زبان پریشی شناخته می شود.

گفتاردرمانگر ابتدا به ارزیابی دقیق مشکل فرد پرداخته و بر اساس نوع آفازی و شدت این اختلال برنامه ی درمان را برای بهبود این اختلال بکار می گیرد.

هدف نهایی درمان، بهبود توانایی فرد برای برقراری ارتباط زبانی و استفاده صحیح از زبان است.

گفتاردرمانی توانایی های کلامی را تقویت کرده و به کاهش مشکلات زبانی ایجاد شده برای فرد کمک می کند.

گفتاردرمانی:

برای افراد مبتلا به آفازی، نقش مداخلات گفتاردرمانی شامل موارد زیر است:

بازگرداندن هر چه بیشتر عملکرد زبان و گفتار فرد(کاهش اختلال)

کمک به بیمار برای استفاده از حداکثر توانایی خود برای برقراری ارتباط(افزایش فعالیت و مشارکت اجتماعی

جایگزینی راه های ارتباطی دیگر(استفاده از استراتژی های کمکی یا جبرانی یاAAC)

ارائه اطلاعات مربوط به آفازی را به بیمار و بستگان او

نحوه انجام درمان و دریافت مداخلات به شرایط خاص هر فرد بستگی دارد. با توجه به نتبجه ارزیابی، سطح توانایی فرد و مشکلاتی که برایش به وجود آمده، برنامه درمانی تعیین می شود.

توانبخشی ایران،کاردرمانی کودک،گفتاردرمانی کودک،فوق تخصص غدد کودکان،دکتر کاردرمان،فرهنگ محمدخانی،دکتر صابر،دکتر حسینی،متخصص کودکان

گردآوری : نیایش عالی،کارشناس گفتاردرمانی

باما درشبکه های اجتماعی همراه باشید http://T.me/trytarehab

مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی تریتا ، شروع ایده های جدید

آفازی چیست؟